1. Khởi động mềm là gì?
Khởi động mềm là thiết bị bán dẫn, được sử dụng để giúp cho quá trình khởi động hoặc tạm dừng động cơ luôn được tiến hành một cách trơn tru hơn. Bên cạnh đó, khí cụ điện điện này còn được biết đến là thiết bị giúp bảo vệ động cơ, tránh khỏi những hư hại do có dòng điện lớn đột ngột truyền vào trong quá trình khởi động. Đồng thời, tránh được các tình trạng sụt áp hệ thống mạng lưới điện bằng cách tăng dần điện áp vào động cơ một cách từ từ.
Hình ảnh minh hoạ khởi động mềm
1.1. Nguyên lý hoạt động
Cấu tạo của loại thiết bị bán dẫn này sẽ thường có 3 cặp thyristor (SCR) được đấu song song ngược, để có thể điều chỉnh điện áp đầu cuối.
- Ở trạng thái ngắt điện, thyristor sẽ ngăn không cho dòng điện chạy qua.
- Ở trạng thái mở, thyristor sẽ mở dần góc kích hay chính là góc mở của các van bán dẫn. Để cho phép dòng điện chạy qua một cách từ từ, không bị tăng lên một cách quá đột ngột. Sau đó, động cơ sẽ bắt đầu khởi động và dần tăng tốc.
- Mức độ điện áp sẽ được cung cấp thông qua điều khiển góc mở của van:
+ Khi van mở hoàn toàn, điện áp sẽ đạt đến giá trị định mức (giá trị đã được cài đặt từ trước). Khi đó động cơ cũng sẽ chạm đến tốc độ tối đa.
+ Tới khi động cơ đã đạt tốc độ định mức, Contactor Bypass sẽ được đóng lại. Lúc này, hệ thống sẽ tự động chuyển Bypass qua điện lưới phù hợp, mà không cần truyền nối tiếp qua bộ Thyristo.
1.2. Lợi ích của khởi động mềm
Khởi động mềm sẽ mang đến những lợi ích tuyệt vời sau đây:
- Chi phí thấp hơn so với thiết bị biến tần.
- Giúp giảm điệp áp trên dòng điện khởi động hiệu quả khi có nhu cầu thực hiện khởi động động cơ.
- Phù hợp với nhiều dòng thiết bị kết nối như máy bơm, băng tải và các ứng dụng truyền động bằng dây đai khác.
- Không có sóng hài nào được hình thành trong quá trình hoạt động.
2. Biến tần là gì?
Biến tần cũng là một trong những thiết bị bán dẫn, được dùng để điều khiển và bảo vệ tốc độ momen xoắn của động cơ. Hơn nữa, sản phẩm này có thể thay đổi tần số của dòng điện đặt lên cuộn dây bên trong động cơ. Chưa kể, nó còn có khả năng khởi động/kết thúc động cơ một cách trơn tru.
Hình ảnh minh hoạ biến tần
2.1. Nguyên lý hoạt động
Có thể thấy, nguyên lý hoạt động của biến tần tương đối đơn giản:
- Đầu tiên, nguồn điện xoay chiều 1 hoặc 3 pha sẽ được chỉnh lưu trở thành nguồn điện áp 1 chiều. Nhờ đó, giúp cho hệ số công suất cos phi của biến tần sẽ không bị phụ thuộc vào tải điện và đạt giá trị bằng 0.96.
- Tiếp đến, điện áp 1 chiều này sẽ tiếp tục được biến đổi thành điện áp xoay chiều 3 pha đối xứng ở đầu ra. Để có thể thay đổi giá trị biên độ và tần suất vô cấp dựa theo bộ điều khiển.
Như vậy, tốc độ của động cơ sẽ được thay đổi theo đúng yêu cầu vận hành trong suốt quá trình hoạt động.
2.2. Lợi ích mà biến tần mang lại
Đối với thiết bị biến tần, khi sử dụng sẽ đem đến những lợi ích như:
- Giúp động cơ khởi động êm ái, giảm việc mài mòn cơ khí.
- Tiết kiệm điện năng hiệu quả, bảo vệ cho các thiết bị có trong hệ thống.
- Kéo dài tuổi thọ của động cơ nhờ trang bị đầy đủ các chức năng bảo vệ như quá dòng, quá áp, đảo pha, mất pha,...
- Tích hợp đa dạng các tính năng điều khiển khác nhau, nhằm cải tiến công nghệ và tăng năng suất sử dụng.
3. Điểm giống - khác nhau giữa khởi động mềm và biến tần
Để người dùng có thể dễ dàng phân biệt khi chọn mua, dưới đây chúng tôi sẽ liệt kê ra các đặc điểm giống và khác nhau giữa hai thiết bị này.
3.1. Điểm giống nhau
Đặc điểm chung của cả 2 thiết bị này đó là chuyên được dùng với mục đích khởi động động cơ, điều khiển động cơ. Đảm bảo mang đến một quy trình vận hành mềm mại, ổn định và tiết kiệm năng lượng. Nhờ đó, động cơ sẽ được gia tăng tuổi thọ và giảm thiểu những tổn thất về điện năng cho người dùng. Cũng như không làm ảnh hưởng đến chất lượng của hệ thống lưới điện. Đây là những tính năng vô cùng vượt trội mà các phương pháp khởi động truyền thống khác như khởi động sao/tam giác hay khởi động trực tiếp không thể có được.
3.2. Sự khác biệt
Dù cùng là thiết bị hỗ trợ điều khiển động cơ, xong về bản chất thì cả khởi động mềm và biến tần vẫn sẽ có những khác biệt cơ bản sau:
- Khởi động mềm: Không có sóng hài và khi động cơ đạt tốc độ tối đa thì thiết bị này thường được ngắt ra để điện cấp trực tiếp ra động cơ thông qua contactor. Khởi động mềm dùng với các tính năng không cần điều chỉnh tốc độ động cơ. Chủ yếu dùng cho các động cơ có công suất lớn. Giá thành rẻ hơn biến tần
- Biến tần: Có sóng hài. Hơn nữa, sóng hài được tiêm trực tiếp vào nguồn điện lưới cho nên cần dùng các bộ lọc bổ sung. Dùng cho các ứng dụng có yêu cầu thay đổi tốc độ động cơ, tiết kiệm điện năng.
4. Lời kết
Trên đây là một số thông tin khái quát về biến tần và khởi động mềm. Hy vọng, qua bài viết này của chúng tôi sẽ giúp người dùng có thể dễ dàng phân biệt giữa hai thiết bị bán dẫn này. Để từ đó, lựa chọn được loại sản phẩm phù hợp nhất cho tủ điện điều khiển đang sử dụng. Nếu như còn băn khoăn hay thắc mắc điều gì liên quan đến các thiết bị bán dẫn, đừng quên liên hệ với chúng tôi để được giải đáp thêm nhé!
CÔNG TY CỔ PHẦN 2DE VIỆT NAM - CHẤT LƯỢNG CHO MỌI CÔNG TRÌNH
Địa chỉ: 54 đường Yên Bình, Yên Nghĩa, Hà Đông, Hà Nội
Website: 2de.com.vn
Hotline: 0867.168.286
>>> Xem thêm: Tủ điện điều khiển khởi động bằng khởi động mềm là gì?
>>> Xem thêm: Tìm hiểu tủ điện điều khiển biến tần là gì? Cấu tạo như thế nào?